Owoce morza - jakie są ich rodzaje i dlaczego warto je jeść?

Owoce morza z rosnącą śmiałością wkraczają do polskiej kuchni. Niegdyś nieodłącznie kojarzone z luksusem i serwowane wyłącznie w prestiżowych restauracjach, z roku na rok stają się coraz bardziej dostępne dla wszystkich wielbicieli morskich aromatów. To bardzo dobra wiadomość! Mięso morskich stworzeń stanowi bogate źródło składników odżywczych, takich jak pełnowartościowe białko i wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Niezwykle zdrowe i pożywne budzą zachwyt wyjątkowym smakiem, dlatego coraz więcej osób wprowadza je do swojej diety. Dlaczego warto spożywać owoce morza? Jakie są ich główne rodzaje i gatunki? Przyjrzyjmy się temu w dzisiejszym wpisie. Zapraszamy!

Co to są owoce morza?

Na samym początku warto odpowiedzieć sobie na podstawowe pytanie: co to są owoce morza? Niektórzy błędnie zaliczają je do grona ryb, choć w rzeczywistości obejmują znacznie szerszą kategorię organizmów morskich. Owocami morza nazywamy zróżnicowane gatunki skorupiaków, mięczaków i innych, jadalnych stworzeń występujących w morzach i oceanach na całym świecie. W powszechnym użyciu znajduje się również określenie frutti di mare, które pochodzi z Włoch i nawiązuje do świata kulinariów.

W niektórych szerokościach geograficznych owoce morza są niezwykle tanie i łatwo dostępne. W takich państwach, jak Tajlandia, Indonezja czy Filipiny to właśnie na nich opiera się codzienna dieta mieszkańców i stanowią tam podstawę wielu, tradycyjnych potraw. Owoce morza są również ważną częścią kuchni śródziemnomorskiej, a w Grecji, Portugalii czy nadmorskich regionach Włoch spożywa się je niemal każdego dnia. Równocześnie w Europie Zachodniej cały czas utrzymują status towarów luksusowych, dlatego wykwintne restauracje bardzo dbają o to, aby znalazły się chociaż w kilku pozycjach w menu.

Jakie są najpopularniejsze owoce morza?

Królestwo owoców morza dzieli się na trzy główne rodzaje, a każdy z nich kryje w sobie bogactwo smaków i wartości odżywczych. Na tej podstawie wyróżniamy:

• skorupiaki – stworzenia z tej grupy posiadają twardą skorupę, która ściśle przylega do ciała. Są to m.in. homary, kraby i krewetki;
• małże – to zwierzęta o miękkim ciele, czasami zamkniętym w muszli. Zaliczamy do nich np. ostrygi, mule i małże św. Jakuba;
• głowonogi – obejmują organizmy pozbawione pancerza, takie jak ośmiornice i kalmary.

Jakie są najważniejsze owoce morza? Które z nich najczęściej goszczą na polskich stołach? Wszystkie owoce morza, niezależnie od gatunku, wyróżniają się unikalnym smakiem i teksturą, oferując wiele możliwości kulinarnych dla osób pragnących odkrywać ich potencjał w swoich daniach. Poniżej prezentujemy najważniejsze z nich.

Krewetki

Należą do najbardziej znanych i najlepiej rozpoznawalnych owoców morza na całym świecie. Żyją głównie w wodach przybrzeżnych, a ich różnorodność gatunkowa sprawia, że można je spotkać w wielu formach i odmianach. W zależności od regionu występują m.in. krewetki tygrysie, koktajlowe czy białonogie. Powszechnie cenione za swój delikatny smak i szybką obróbkę są najchętniej spożywanymi owocami morza w Polsce. Stanowią składnik wielu sałatek i makaronów, a smażone na maśle z czosnkiem i ziołami będą wspaniałą ucztą dla niejednego podniebienia.

Kraby

To skorupiaki o delikatnym i subtelnym w smaku mięsie, w którym można wyczuć łagodne, słodkie nuty. Idealnie pasują zarówno do sałatek, jak i głównych dań podawanych na gorąco. Klasyczną metodą przygotowywania krabów jest gotowanie z dodatkiem masła czosnkowego, ziół lub dipów. W kuchni azjatyckiej często smaży się je w panierce i serwuje z ostrym sosem. Natomiast w Polsce cieszą się popularnością w sałatkach z majonezem, warzywami czy awokado. Żywe kraby są niezwykle trudne do pozyskania, lecz mięso w puszce bez problemu znajdziemy na półkach supermarketów.

Langusty

Langusty zasiedlają dna mórz tropikalnych i subtropikalnych, w bliskim sąsiedztwie rafy koralowej. Zamieszkują wyłącznie wody o niskim poziomie zanieczyszczeń, dlatego można je spotkać głównie w Morzu Śródziemnymi i Oceanie Atlantyckim. W przeciwieństwie do homarów, z którymi czasami bywają mylone, langusty nie posiadają szczypiec. Ich mięso jest białe, delikatne i bogate w smaku, a przez wielu uważane za prawdziwy przysmak. Langusty najczęściej podaje się w wersji grillowanej np. z masłem pietruszkowym i ziołami.

Małże

Ogromną zaletą tych owoców morza jest ich wszechdostępność. Zasiedlają zarówno słone wody tropikalne i rowy oceaniczne, jak i morza ze strefy umiarkowanej czy okolice koła podbiegunowego. Powszechnie występują również w słodkich zbiornikach wodnych i wodach podziemnych. Miłośnicy małży cenią je za za charakterystyczny, morski aromat przełamany subtelną nutą goryczy. Mogą być przyrządzane na wiele różnych sposobów. Ugotowane na parze wyróżniają się delikatnym smakiem, a grillowane lub smażone stają się bardziej wyraziste, zyskując dymny aromat. Świeże małże można serwować na surowo np. w formie przystawki przed daniem głównym.

Ostrygi

Ostrygi są popularnymi mięczakami, które występują w strefie przybrzeżnej wód ciepłych i umiarkowanych. Na tle innych owoców morza wyróżniają się szarawym, a przy tym niezwykle soczystym mięsem o morskiej woni. Sprzedawane są na świeżo – najczęściej żywe w zamkniętej muszli, a nieco rzadziej w półotwartej. Spożywane w postaci surowej stanowią prawdziwy rarytas, szczególnie w kuchni francuskiej, włoskiej i japońskiej. Tradycyjnie są serwowane na lodzie z dodatkiem cytryny, sosu winegret, tabasco lub szalotki, lecz można je również poddawać obróbce np. ugotować, podsmażyć czy podpiec na ruszcie. Niezależnie od sposobu podania ostrygi stanowią symbol luksusu i kulinarnego wyrafinowania, dlatego można znaleźć je w karcie ekskluzywnych restauracji.

Ośmiornice

Te pozbawione pancerza głowonogi zaskakują niezwykle sprężystym i delikatnym mięsem o świeżym, morskim zapachu. W sklepach najczęściej zakupimy mrożoną ośmiornicę w kawałkach, choć istnieją również punkty, w których jest sprzedawana w całości. Przyrządzona w sposób prawidłowy, np. gotowana na wolnym ogniu, staje się miękka i soczysta, a jej subtelny, lekko słodkawy aromat doskonale pasuje do sosów i sałatek. Bardzo intensywnie przejmuje aromaty ziół, czosnku czy oliwy z oliwek, co czyni z niej idealny dodatek do makaronów lub warzyw. Może stanowi również bazę do zup.

Kalmary

Kalmary, zwane również kałamarnicami, to gatunek głowonogów zasiedlających otwarte wody Atlantyku i Morza Śródziemnego; występują również w linii brzegowej południowej Afryki. W Polsce można je nabyć w wersji mrożonej: całkowitej lub pokrojonej w pierścienie, czasami z gotową panierką. Podobnie jak inne owoce morza mają bardzo subtelne w smaku mięso, w którym morski aromat łączy się ze słodyczą. Doskonale smakują smażone w głębokim tłuszczu, duszone czy zapiekane w cieście; w zależności od upodobań można je również faszerować ryżem i bułką tartą. Podczas przyrządzania kalmarów należy pilnować czasu – smażone na patelni zbyt długo mogą stawać się gumowate.

Dlaczego warto sięgać po owoce morza? Frutti di mare w diecie

Rosnąca popularność owoców morza na polskich stołach wynika nie tylko z ich wybornego smaku i wszechstronnych możliwości kulinarnych, ale również cennych właściwości zdrowotnych. Dlaczego warto jeść frutti di mare? Owoce morza są doskonałym źródłem pełnowartościowego białka przy niewielkiej zawartości węglowodanów i cholesterolu. Ze względu na niską kaloryczność mogą być spożywane przez osoby zmagające się ze zbędnymi kilogramami lub cierpiące na choroby układu sercowo-naczyniowego. W rezultacie stanowią idealną alternatywę dla tradycyjnych mięs z większą ilością tłuszczu.

Owoce morza są również bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega 3, głównie kwasy DHA (dokozaheksaenowy) i EPA (eikozapentaenowy). To składniki o udowodnionym wpływie na właściwe funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, a ich wystarczająca zawartość w diecie ogranicza ryzyko zachorowania na wiele chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca, otyłość czy nowotwory. Owoce morza zawierają również wiele witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. W ich mięsie można znaleźć m.in, witaminę A, która wspiera prawidłowy wzrok i zapewnia ochronę przed wolnymi rodnikami. Wysoka zawartość witaminy D gwarantuje zdrowie kości i zębów, a witamina E wspomaga zachowanie prawidłowej krzepliwości krwi. W owocach morza, szczególnie w ostrygach, nie brakuje również witaminy B12, która bierze udział w procesie tworzenia czerwonych krwinek, oraz innych witamin z grupy B, w tym B1 i B2.

Włączenie owoców morza do codziennej diety dostarcza organizmowi cennych minerałów niezbędnych dla zachowania zdrowia i odpowiedniego przebiegu wielu procesów. Wszystkie bez wyjątku są bogatym źródłem jodu, który nie występuje w ciele naturalnie i musi być pozyskiwany z pożywieniem. Odgrywa on istotną rolę w produkcji hormonów tarczycy odpowiadających za prawidłową pracę mózgu i układu nerwowego. Produkty morskie zawierają również selen (wspomaga procesy metaboliczne i ma właściwości antyoksydacyjne), wapń (podstawowy budulec kości i zębów) i cynk (wspomaga odporność i bierze udział w syntezie białek). Ten ostatni składnik mineralny jest przy tym silnym afrodyzjakiem. Owoce morza dostarczają organizmowi także innych minerałów, w tym magnezu, żelaza i fluoru. Spożywane regularnie stanowią gwarancję zdrowia i dobrego samopoczucia, co czyni z nich wartościowy element zbilansowanego jadłospisu.

Owoce morza coraz bardziej popularne na polskich stołach

Choć jeszcze nie tak dawno ściśle związane z luksusem i dostępne dla wyższych sfer, owoce morza zyskują coraz większą popularność na polskich stołach. Krewetki, małże czy ośmiornice można nabyć w każdym, dużym mieście, a rosnące zainteresowanie zdrowym stylem życia i kuchniami świata sprawia, że często lądują na talerzach przeciętnych konsumentów. Frutti di mare kuszą zarówno smakiem, jak i egzotyką, a możliwość przyrządzania ich na wiele różnych sposobów daje szerokie pole do popisu miłośnikom kulinarnych eksperymentów. Wysoka ilość pełnowartościowego białka, witamin i minerałów oferuje ogrom korzyści dla zdrowia, stanowiąc ważny element zrównoważonej diety. W rezultacie rosnąca obecność owoców morza w polskiej kuchni zdecydowanie nie powinna dziwić, lecz zachęcać do fascynującej eksploracji nowych smaków i aromatów.