Karmazyn to wyjątkowo ciekawa propozycja, która zachwyci wszystkich miłośników morskich dań. Ceniona jest za swój niezwykły smak i bogate walory odżywcze. Mimo wielu korzyści płynących z jej spożywania, na polskich stołach spotyka się ją jednak wciąż stosunkowo rzadko. Dzieje się to głównie dlatego, że nie jest ona zbyt dobrze znana. W związku z tym w dzisiejszym wpisie chcemy poprawnie przedstawić karmazyna i wyjaśnić, dlaczego warto go spróbować. Czym charakteryzuje się ta ryba, skąd pochodzi i jak ją poprawnie przygotować? Odpowiedź na powyższe pytania znaleźć można w tekście poniżej!
Karmazyny to ryby, które stanowią istotny element morskiego ekosystemu. Znaleźć je można w wodach Północnego Atlantyku – od wybrzeży Północnej Europy do Ameryki, Grenlandii i Islandii. Zamieszkują one głównie skały przy dnie oceanicznym, choć w niektórych przypadkach występują także na otwartej toni na głębokości 30 – 200 m. Jest to ryba drapieżna, której młode przedstawiciele żywią się głównie planktonem. Dorosłe natomiast preferują polować na inne, mniejsze okazy takie jak śledzie czy gromadniki.
Swoją dość oryginalną nazwę karmazyn zawdzięcza krwistoczerwonej barwie, która może być bardziej intensywna w okolicach płetw i pyska. Jego wygląd jest jednak bardzo charakterystyczny nie tylko ze względu na zabarwienie. Kolejnym znakiem rozpoznawczym tej ryby są duże, wyłupiaste oczy pozwalające mu na lepsze przystosowanie się do życia w głębinach morskich, gdzie poziom światła jest zazwyczaj niski. Kolejnym elementem adaptacyjnym ułatwiającym przetrwanie są zgrubienia kostne stanowiące dla niego ochronę przed drapieżnikami. Te charakterystyczne kolce znajdują się na jego głowie i pokrywach skrzelowych.
Ciało karmazyna ma masywną, krępą budowę. Gatunek ten potrafi osiągać imponujące rozmiary – maksymalnie do 1 metra długości. Jego przeciętna waga oscyluje natomiast w granicach 15 kg. Trzeba jednak zauważyć, że ryby te rosną bardzo powoli, przez co są bardzo narażone na nadmierne połowy. Jako gatunek długo żyjący potrzebuje dużo czasu, aby odtworzyć swoją populację.
Karmazyna na próżno szukać w polskich wodach. Wobec tego amatorzy wędkarstwa, którzy chcieliby spróbować swoich sił w łowieniu tej ryby muszą wybrać się poza granice kraju. W tym celu najczęściej wybierana jest Norwegia. Podczas wyprawy mającej na celu złowienie karmazyna oprócz odpowiedniego sprzętu należy także pamiętać o ostrożności z obchodzeniem się ze zdobyczą. Brak rozwagi może skutkować bowiem wątpliwą przyjemnością nadziania się na jeden z kolców znajdujących się na jej ciele. Zawierają one w sobie jad, który co prawda nie jest niebezpieczny, ale sprawi za to, że doświadczenie z pewnością będzie bardzo bolesne i nieprzyjemne.
Karmazyn ma spore znaczenie dla światowego przemysłu rybackiego na skalę globalną. Poławiany jest zarówno przez floty rybackie z Europy, jak i Ameryki Północnej. Jednym z głównych obszarów połowów tej ryby jest Morze Irmingera usytuowane pomiędzy Islandią a południowo-wschodnią Grenlandią. Mięso karmazyna w przypadku przybrzeżnych połowów lokalnych sprzedawane jest świeże. Jeśli jednak chodzi o wyprawy dalekomorskie złowione okazy są obrabiane i mrożone bezpośrednio na statkach-przetwórniach, a następnie wprowadzane do handlu w formie mrożonych tuszek lub filetów.
Karmazyn żyjący w zimnych wodach Arktyki i północnego Atlantyku dojrzewa bardzo powoli nadając jego mięsu cudownie gęstą konsystencję. W smaku jest to prawdziwy unikat, który potrafi zaskoczyć. Choć oceniając po nazwie i ubarwieniu mogłoby się wydawać, że jego mięso będzie miało intensywną barwę, w rzeczywistości jednak jest ono białe i chude. Ze względu na małą kaloryczność (79 kcal na 100 g) i niską zawartość tłuszczu (1,54 g na 100 g) doskonale nadaje się do włączenia do jadłospisu przez osoby dbające o linię lub stosujące lekkostrawną dietę.
W praktyce jednak każdy może cieszyć się korzyściami płynącymi ze spożywania filetów z karmazyna. Oprócz doskonałego smaku warto zwrócić uwagę na tą rybę także ze względu na liczne wartościowe składniki. Karmazyn w swoim mięsie zawiera bowiem dużo białka i zdrowych kwasów tłuszczowych Omega-3. W składzie znaleźć można również dużą ilość witaminy B12 i selenu – w zaledwie 100 gramach znajduje się ponad 50% dziennego zapotrzebowania na te substancje.
W smaku mięso karmazyna jest bardzo delikatne, łagodnie słodkie. Z tego powodu doskonale komponuje się z ziołowym marynatami i sosami. Karmazyn jest niezwykle wszechstronny, co pozwala na tworzenie przeróżnych wariacji kulinarnych. Jędrna konsystencja mięsa pozwala na przygotowanie filetów na wiele sposobów. Karmazyna można gotować, grillować i smażyć z niemal każdym rodzajem marynaty. Przygotowanie obiadu z tą rybą w roli głównej nie powinno stanowić problemu nawet dla osób, które nie czują się zbyt swobodnie w kuchni. Natomiast dla pasjonatów kulinarnych ekscesów ryba ta może być doskonałym sposobem na rozwijanie swoich umiejętności i eksperymentowanie z nowymi smakami.
Karmazyn szczególnie dobrze nadaje się do smażenia w wysokich temperaturach, powodując delikatne czernienie mięsa. Wcześniejsze marynowanie ryby z dodatkiem przypraw, ziół i dressingu pozwoli spersonalizować danie według indywidualnych upodobań. Taki zabieg nada również mięsu cudownego aromatu. W przypadku grillowania lub smażenia warto wybrać karmazyna ze skórą. W procesie obróbki termicznej stanie się ona doskonale chrupka, dzięki czemu będzie ciekawym kontrastem dla delikatnej konsystencji mięsa. To również dodatkowa warstwa smaku, która podkreśli walory tej wyjątkowej ryby.
Smażąc należy jednak pamiętać, aby zachować odpowiednią ostrożność i kontrolować stan mięsa. Filet z karmazyna może być dość cienki, co w połączeniu z delikatną konsystencją przy odrobinie nieuwagi może prowadzić do przesmażenia. W konsekwencji może mieć ono negatywny wpływ na smak i teksturę dania. Warto więc zadbać o odpowiednią temperaturę oraz czas smażenia, aby zachować miękkość i soczystość mięsa.
Standardową marynatą do karmazyna, tak jak wspomniano powyżej, jest oliwa zmieszana z sokiem z cytrusów, ziołami i doprawiona solą oraz pieprzem. Jeśli jednak chce się z niego wydobyć nieco bardziej intensywny smak można doprawić rybę sosem sojowym, ostrygowym lub słodkim chilli i odstawić do zamarynowania przez kilka minut. Takie dodatki sprawdzą się zwłaszcza, jeśli planuje się posiłek w orientalnym stylu, z azjatyckimi akcentami.
Filety z karmazyna najczęściej podaje się z ziemniakami i bukietem warzyw. Popularnym wyborem są dodatki takie jak brokuły, marchewki, kalafior czy groszek cukrowy. Wzbogacają one danie nie tylko o walory smakowe i wizualne, ale także i witaminy. Doskonałym połączeniem z filetem z karmazyna będzie delikatne purée i warzywa gotowane na parze lub lekko opiekane. Doskonale pasują do nich także sosy, które mogą wspaniale podkreślić smak ryby. Delikatne warianty cytrynowe, masłowe czy ziołowe świetnie podbiją aromat marynaty. Świetnie sprawdzą się także sosy o kremowej konsystencji na bazie śmietany lub jogurtu. My proponujemy filet z karmazyna w sosie porowym.
Jak widać karmazyn to bardzo wartościowa ryba, która może stać się prawdziwą sensacją na stołach zarówno podczas wykwintnych kolacji, jak i codziennych obiadów. Jej niezwykły smak, bogate wartości odżywcze i wszechstronne możliwości przyrządzenia sprawiają, że warto dać jej szansę i włączyć ją do swojej kuchni. Z pewnością zasmakuje ona niejednemu sceptykowi.